Monitor dostaw
broni

Czym jest Monitor Dostaw Broni?

Monitoring dostaw broni przedstawia nieodpłatne donacje najistotniejszych kategorii sprzętu wojskowego przekazane Ukrainie z podziałem na państwa i koalicje państw. Liczymy dostawy najważniejszych systemów uzbrojenia: czołgów, bojowych wozów piechoty, transporterów opancerzonych, pojazdów rozpoznawczych, artylerii lufowej (powyżej 100 mm, z wyłączeniem moździerzy holowanych), artylerii rakietowej, wielozadaniowych samochodów terenowych i pojazdów klasy MRAP, samolotów, śmigłowców oraz systemów obrony powietrznej. 

Metodologia

Monitorując dostawy, opieramy się na licznych źródłach. Należą do nich oficjalne oświadczenia poszczególnych państw donatorów zapowiadające dostawy broni („zadeklarowane”) oraz stwierdzające ich realizację („oficjalnie dostarczone”) 

Ponadto na podstaw dostępnych w mediach i sieciach społecznościowych materiałów audiowizualnych przedstawiających określone typy sprzętu wojskowego na wyposażeniu Sił Zbrojnych Ukrainy staramy się oszacować wielkość donacji uzbrojenia, które nie zostało oficjalnie przekazane, a bezsprzecznie jest wykorzystywane przez ukraińską armię („prawdopodobnie dostarczone”) 

W przypadku donacji więcej niż jednego państwa i braku szczegółów dotyczących jej składowych dostawy sprzętu wojskowego oznaczamy je jako przekazane przez koalicję państw, których wkład w donację rozkłada się po równo. 

Jeżeli dostawy sprzętu wojskowego (lub ich część) realizowane przez jedno państwo zostały opłacone przez inne lub jeżeli w zamian za przekazany sprzęt donator otrzymał inne uzbrojenie, odnotowujemy to w rubryce „uwagi”. Jest to traktowane jednak jako dostawa sprzętu pierwotnego państwa donatora, a nie państwa czy koalicji państw, które pokryły koszty dostawy lub przekazały wymienne uzbrojenie. 

Szybka nawigacja

Bojowe wozy piechoty

Transportery opancerzone 

Pojazdy rozpoznawcze

Artyleria lufowa

Artyleria rakietowa

Wielozadaniowe samochody terenowe

Czołgi

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny czołgów dostarczone Ukrainie

Łączna liczba czołgów dostarczonych samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o T-72

  • Wśród przekazanych czołgów najwięcej jest wozów rodziny T-72, które stanowią ponad połowę wszystkich dostarczonych pojazdów tego typu. Wynika to przede wszystkim z polskich donacji, w ramach których przekazano większość czołgów tego typu. Rodzina wozów T-72 była i jest na wyposażeniu nie tylko krajów byłego Układu Warszawskiego, lecz także szeregu innych państw bliskowschodnich i afrykańskich, co ułatwia skup oraz remonty dokonywane przez koalicję państw. Największą zaletą czołgów rodziny T-72 oprócz ich dostępności jest rozpowszechniona wśród ukraińskich żołnierzy i rezerwistów umiejętność obsługi tych wozów, co znacznie skraca proces szkolenia. Do wad należy natomiast często przestarzałość konstrukcji poszczególnych wariantów przekazywanych Ukrainie. 

Kto dostarcza T-72?

Bojowe wozy piechoty

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny bojowych wozów piechoty dostarczone Ukrainie

Łączna liczba bojowych wozów piechoty dostarczonych samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o BMP-1

  • Wśród bojowych wozów piechoty przekazywanych Ukrainie najwięcej znajduje się wozów rodziny BMP-1, które stanowią ponad połowę wszystkich dostarczonych pojazdów tego typu. Wynika to przede wszystkim z dużej ich liczby pozostającej na wyposażeniu państw byłego Układu Warszawskiego. Oprócz dostępności największą zaletą bojowych wozów piechoty rodziny BMP-1 jest znajomość tego modelu wśród ukraińskich żołnierzy i rezerwistów, co znacznie skraca proces ich szkolenia. Wadami natomiast przestarzałość i wyeksploatowanie tej konstrukcji, nieadekwatna osłona balistyczna oraz brak wystarczającego uzbrojenia pojazdów. 

Kto dostarcza BMP-1?

Transportery opancerzone

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny Transporterów opancerzonych dostarczone Ukrainie

Łączna liczba Transporterów opancerzonych dostarczonych samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o M113

  • Wśród przekazanych transporterów opancerzonych najwięcej jest wozów rodziny M113, które stanowią ponad połowę dostaw pojazdów tego typu. Wynika to przede wszystkim z bardzo dużych donacji Stanów Zjednoczonych, które posiadają tysiące tego typu pojazdów, oraz z ich wielkiej popularności w państwach NATO. Wozy te wycofuje się ze służby w licznych państwach zachodnich, co pozwoliło na masowe ich dostawy na Ukrainę. Wadami transporterów M113 stosunkowo niska osłona balistyczna i podatność na miny. 

Kto dostarcza M113?

Pojazdy rozpoznawcze

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny pojazdów rozpoznawczych dostarczone Ukrainie

Łączna liczba pojazdów rozpoznawczych dostarczonych samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o LAV-2 Coyote

  • To stosunkowo nieduża gama pojazdów, wśród których największą część stanowią kanadyjskie LAV-2 Coyote. Pojazdy te cechują umiarkowana osłona balistyczna i dosyć dobre jak na wóz rozpoznania uzbrojenie. 

Kto dostarcza LAV-2 Coyote?

Artyleria lufowa

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny artylerii lufowej dostarczone Ukrainie

Łączna liczba artylerii lufowej dostarczonej samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o M777

  • Artyleria lufowa to najbardziej zróżnicowana kategoria uzbrojenia dostarczana Ukrainie. Największą wśród nich grupę stanowią ciągnione amerykańskie haubice M777 lekkie armatohaubice kalibru 155mm, które zaprojektowano do szybkiego przerzutu na polu walki do podczepienia pod śmigłowcami. Ich zaletami łatwość w obsłudze, niezawodność i daleki zasięg rażenia do 40 km. Do wady należą powolny czas rozłożenia i złożenia stanowiska strzeleckiego, całkowity brak ochrony oraz potrzeba dużej liczby żołnierzy do ich obsługi. 

Kto dostarcza M777?

Artyleria rakietowa

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny artylerii rakietowej dostarczone Ukrainie

Łączna liczba artylerii rakietowej dostarczonej samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o Grad

  • Wśród systemów artylerii rakietowej najwięcej jest pojazdów rodziny Grad, czyli bazujących na radzieckiej wyrzutni kalibru 122 mm. Stanowią one dwie trzecie wszystkich donacji artylerii rakietowej na Ukrainę. Ponadto wyrzutnie tej rodziny są bardzo popularne nie tylko w krajach byłego Układu Warszawskiego, lecz także w państwach bliskowschodnich, afrykańskich i azjatyckich, co ułatwia ich skup oraz remonty w ramach donacji koalicji państw. Największą zaletą artylerii rakietowej rodziny Grad oprócz ich dostępności jest znajomość tego modelu wśród ukraińskich żołnierzy i rezerwistów, co znacznie skraca proces szkolenia. Wadami natomiast przestarzałość konstrukcji oraz jej krótki zasięg rażenia ok. 20 km. 

Kto dostarcza Grad?

Wielozadaniowe samochody terenowe i pojazdy klasy MRAP

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny wielozadaniowych samochodów terenowych i pojazdów klasy MRAP dostarczone Ukrainie

Łączna liczba wielozadaniowych samochodów terenowych i pojazdów klasy MRAP dostarczonej samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o HMMWV

  • Wielozadaniowe samochody terenowe i pojazdy klasy MRAP to najszersza kategoria sprzętu wojskowego dostarczana Ukrainie. Najpopularniejszymi pojazdami tego typu są amerykańskie HMMWV, które stanowią prawie połowę wszystkich dostarczonych wozów. Ich zaletą jest liczba    wyprodukowano ich ponad 280 tys. sztuk, co przekłada się na dużą dostępność części zamiennych. Ponadto pojazdy te mają duże zdolności manewrowania w trudnym terenie. 

Kto dostarcza HMMWV?

Samoloty

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny samolotów dostarczone Ukrainie

Łączna liczba samolotów dostarczonej samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o Mig-29

  • Obecnie najczęściej przekazywanym Ukrainie typem samolotu poradzieckie myśliwce rodziny MiG-29. Może się to jednak szybko się zmienić na korzyść amerykańskich samolotów F-16, których 79 sztuk zadeklarowano na rzecz Ukrainy do początku 2025 r. Zaletą myśliwców MiG-29 jest znajomość tego modelu wśród ukraińskich pilotów i techników obsługi naziemnej. Do wad należą natomiast przestarzałość konstrukcji i często zużycie poszczególnych egzemplarzy przekazywanych Ukrainie. Z kolei dostarczane jej samoloty F-16 mimo że znacznie nowocześniejsze niż MiGi pochodzą z najstarszych serii produkcyjnych, przez co również znajdują się w gronie maszyn już przestarzałych i wyeksploatowanych.

Kto dostarcza Mig-29?

Śmigłowce

Główni dostawcy

Główni samodzielni dostawcy

Najważniejsze rodziny śmigłowców dostarczone Ukrainie

Łączna liczba śmigłowców dostarczonej samodzielnie przez państwa i przez koalicje

Fakty o Mi-8/Mi-17

  • Najczęściej dostarczaną Ukrainie rodziną śmigłowców są radzieckie maszyny Mi-8/Mi-17. Są one popularne nie tylko w krajach byłego Układu Warszawskiego, lecz także w państwach bliskowschodnich, afrykańskich i azjatyckich. Co więcej, USA dysponowały znaczną liczbą tego typu śmigłowców, które zakupiły dla afgańskiego rządu, ale nie zdążyły ich przekazać. Dostępność tych maszyn ułatwia ich skup oraz remonty. Największymi zaletami śmigłowców rodziny Mi-8/Mi-17 oprócz tego duża przestrzeń ładunkowa i znajomość tego modelu wśród ukraińskich żołnierzy i rezerwistów, co znacznie skraca proces szkolenia. Do wad należą natomiast przestarzałość konstrukcji i często zużycie poszczególnych egzemplarzy przekazywanych Ukrainie. 

Kto dostarcza Mi-8/Mi-17?