Słoweńcy zadecydują w referendum o zakończeniu sporu z Chorwacją

3 maja słoweński parlament podjął decyzję o przeprowadzeniu 6 czerwca ogólnonarodowego referendum, zatwierdzającego słoweńsko-chorwackie porozumienie o arbitrażu. Ewentualne odrzucenie porozumienia w referendum może spowodować dalsze opóźnienia w akcesji Chorwacji do UE.  

Chorwacko-słoweńskie porozumienie o poddaniu pod arbitraż międzynarodowy kwestii przebiegu granicy zostało podpisane 4 listopada 2009 roku. 20 listopada umowę ratyfikował parlament chorwacki, a 19 kwietnia br. parlament słoweński, ale pod nieobecność posłów partii opozycyjnych. Porozumienie miało zakończyć trwający od 1991 roku spór o przebieg granicy. Jego zawarcie pozwoliło także na odblokowanie negocjacji akcesyjnych Chorwacji z UE przez Słowenię.

Decyzja o poddaniu umowy pod referendum jest wynikiem walki politycznej pomiędzy rządzącą Socjaldemokracją Słowenii (DS) a największą partią opozycyjną – Demokratyczną Partią Słowenii (SDS). Prawica twierdzi, że umowa jest niekorzystna dla Słowenii, a arbitraż pozbawi ją dostępu do wód międzynarodowych. Lewicowy rząd z kolei zakończenie sporu z Chorwacją uważa za swój sukces. Choć według sondaży 46% obywateli popiera porozumienie, a 38% jest mu przeciwne, trudno obecnie przewidzieć wynik głosowania. SDS dąży do przekształcenia referendum w plebiscyt popularności rządu i będzie się domagać dymisji gabinetu w przypadku negatywnego wyniku referendum.

Jeśli porozumienie zostanie odrzucone przez Słoweńców, parlament nie będzie mógł rozpatrywać tej kwestii przez kolejne 12 miesięcy. Ponieważ Chorwacja zobowiązała się rozwiązać spór ze Słowenią przed akcesją może to opóźnić uzyskanie członkostwa w UE przez Chorwację. Będzie to miało negatywny wpływ na relacje dwustronne i spowoduje utratę szansy na ich poprawę. <MarSz>