Analizy

Federacja Rosyjska: prezydent Miedwiediew w Turcji

Podczas wizyty prezydenta Rosji Dmitrija Miedwiediewa w Turcji 11–12 maja podpisano szereg porozumień, z których najważniejsze dotyczyło budowy i eksploatacji przez stronę rosyjską elektrowni atomowej w Akkuyu. Rezultaty wizyty pokazały, że zwiększanie obecności na tureckim rynku energetycznym jest kluczowym instrumentem budowy przez Rosję wpływów politycznych w Turcji.

Zgodnie z porozumieniem (które musi być jeszcze ratyfikowane przez parlamenty obu krajów), spółka Atomstrojeksport będzie odpowiedzialna za sfinansowanie, budowę i eksploatację elektrowni. Koszt czterech bloków wyniesie około 20 mld dolarów. Strona rosyjska pozostanie właścicielem elektrowni, przy czym zapowiedziała gotowość odstąpienia 49% akcji inwestorom tureckim bądź zagranicznym. Strona turecka przekazuje teren pod budowę elektrowni oraz zobowiązuje się do zakupu przez 15 lat połowy wytworzonej energii po ustalonej cenie. Pozostałą część spółka będzie mogła sprzedawać na rynku tureckim bądź eksportować (20% zysku trafi do Turcji).

Porozumienie stanowi kolejny znaczący krok w zwiększaniu przez Rosję obecności na tureckim rynku energetycznym. Jeszcze w 2009 roku rosyjsko-tureckie konsorcjum wygrało przetarg na budowę elektrowni, ale został on anulowany przez sąd. Kluczowym punktem spornym była cena wytwarzanej energii, którą strona rosyjska zgodziła się ostatecznie obniżyć. Ustępstwem na rzecz Turcji stało się też memorandum, zgodnie z którym Rosja popiera budowę ropociągu Samsun–Ceyhan, omijającego cieśniny czarnomorskie i jest gotowa zainwestować weń 3 mld USD. Jednocześnie Moskwie nie udało się przekonać Ankary do ustępstw w kwestii gazociągu South Stream (z Rosji do UE po dnie Morza Czarnego) – wbrew zapowiedziom oficjalnych przedstawicieli Federacji Rosyjskiej nie doszło do podpisania porozumień, które określałyby warunki położenia gazociągu w tureckiej wyłącznej strefie ekonomicznej.
W trakcie wizyty podniesiono poziom dialogu politycznego między stronami, tworząc Radę Współpracy wysokiego szczebla. Zawarto również porozumienie o ruchu bezwizowym, ale wejdzie ono w życie dopiero po uzgodnieniu porozumienia o readmisji. <MaK>