Analizy

Niemcy: przynależność do Kościoła związana z opłaceniem podatku

4 maja sąd administracyjny Badenii-Wirtembergii zdecydował, że przynależność do Kościoła katolickiego w Niemczech jest związana z opłacaniem podatku kościelnego. Regulację, która uniemożliwia rezygnację z płacenia podatku bez uprzedniego wystąpienia z Kościoła, próbował podważyć emerytowany profesor prawa kanonicznego z Fryburga Hartmut Zapp. Sąd administracyjny Badenii-Wirtembergii przychylając się do stanowiska kościelnego odrzucił jednak argumenty prawnika.

W RFN wspólnoty religijne są instytucjami publicznoprawnymi działającymi według norm obowiązującego prawa publicznego. Niemieckie prawo nie wprowadza rozróżnienia na Kościół jako organizację i wspólnotę wiernych. Ze względu na charakter prawny Kościołów w Niemczech sytuacja wiernych przypomina sytuację członków organizacji, w której obowiązują składki członkowskie. Danina na Kościół wynosi od 8 do 9% podatku od wynagrodzeń lub podatku dochodowego (w zależności od regulacji w krajach związkowych), co rocznie wspólnotom religijnym przynosi dochód w wysokości około 9 mld euro. Opłata obowiązuje wszystkich tych, którzy deklarują się jako członkowie tej lub innej wspólnoty religijnej i płacą podatek dochodowy. Jedyną możliwością niepłacenia tzw. podatku kościelnego – którego ściąganiem zajmuje się państwowy urząd skarbowy – jest złożenie oświadczenia w urzędzie stanu cywilnego o wystąpieniu ze wspólnoty, czyli zadeklarowanie rezygnacji z uczestniczenia w jej życiu. Taką regulację od końca XIX wieku za porozumieniem z Kościołami wprowadzały poszczególne księstwa Rzeszy. Od 1919 roku zasada obowiązywała na terenie całego kraju.

Wyrok sądu administracyjnego odzwierciedla nie tylko historycznie ukształtowane relacje Kościoła z państwem niemieckim, ale zabezpiecza również interesy materialne administracji. Za zarządzanie podatkiem kościelnym urzędy skarbowe pobierają bowiem 4% od ściągniętej sumy. <ciechan>