Analizy

Przewodniczący ChRL w Uzbekistanie i Kazachstanie

9–11 czerwca przewodniczący ChRL Hu Jintao, w związku ze szczytem Szanghajskiej Organizacji Współpracy przebywał z wizytą w Uzbekistanie, a 11–12 czerwca w Kazachstanie. Mimo napiętej sytuacji w regionie (krwawe zamieszki w Kirgistanie), rozmowy w obu krajach zdominowały kwestie gospodarcze. Przebieg wizyty przywódcy Chin w Azji Centralnej jest potwierdzeniem wstrzemięźliwości Pekinu w sprawach politycznych i bezpieczeństwa w regionie, przy jednoczesnym priorytetowym podejściu do kwestii ekonomicznych.
Podczas wizyty przewodniczącego Hu w Taszkencie podpisano deklarację o pogłębianiu i rozwoju partnerskich stosunków przyjaźni i współpracy pomiędzy obu państwami oraz szereg porozumień międzyrządowych i międzyresortowych. Ponadto Uzbieknieftiegaz i chiński państwowy koncern CNPC zawarły ramowe porozumienie w sprawie dostaw uzbeckiego gazu do Chin w wysokości 10 mld m3 rocznie, a chiński Eximbank przyznał uzbeckiemu bankowi komercyjnemu Uzpromstrojbank kredyt w wysokości 113 mln USD w ramach programu kredytowania państw członkowskich Szanghajskiej Organizacji Współpracy.
Efektem wizyty w Astanie jest podpisanie przez kazaski koncern KazMunaiGaz i chiński CNPC porozumienia o budowie gazociągu Bejneu (zachodni Kazachstan) – Szymkent. Inwestycja ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne południowemu Kazachstanowi, obecnie uzależnionemu od dostaw gazu z sąsiedniego Uzbekistanu. Porozumienie zakłada równy udział stron w finansowaniu przedsięwzięcia, którego koszt szacowany jest na 3,5 mld USD. Nowy gazociąg ma zostać połączony z otwartym w ub. roku gazociągiem Azja Centralna–Chiny. Ponadto Kazachstan i Chiny zawarły międzyrządowe porozumienie o współpracy w dziedzinie pokojowego wykorzystania energii atomowej, a firmy Kazatomprom i CGNPC (China Guangdong Nuclear Power Corporation) – kontrakt na sprzedaż uranu do Chin. Szczegółów kontraktu nie ujawniono.
To, iż spotkania przywódców trzech sąsiadujących z Kirgistanem państw (Chin, Kazachstanu i Uzbekistanu) nie stały się pretekstem do zajęcia stanowiska w kwestii sytuacji w tym kraju, stanowi znakomitą ilustrację specyfiki polityki Chin w Azji Centralnej, które unikając zaangażowania politycznego, skutecznie rozwijają współpracę gospodarczą w regionie. <wol>