Analizy

Państwa bałkańskie coraz lepiej współpracują z Trybunałem w Hadze

18 czerwca prokurator generalny Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii (ICTY) Serge Brammertz przedstawił w Radzie Bezpieczeństwa ONZ raport dotyczący współpracy państw bałkańskich z Trybunałem. Uzależnienie postępów w procesie akcesji do UE z dobrą współpracą z ICTY spowodowało znaczną poprawę w relacjach pomiędzy Trybunałem a państwami Bałkanów Zachodnich.
Według przedstawionych raportów Serbia, Bośnia i Hercegowina oraz Chorwacja znacznie poprawiły współpracę z ICTY w ostatnim półroczu. Serbskie władze aktywnie współdziałają z Hagą, przekazując wszystkie potrzebne dowody, a ustanowienie międzyresortowej grupy roboczej w Chorwacji usprawniło proces przygotowania dokumentacji dla Trybunału. Wyzwaniami pozostają jednak w przypadku Serbii aresztowanie Ratko Mladicia oraz Gorana Handzicia, a w Chorwacji dostarczenie dokumentacji dotyczącej operacji „Burza” w Krajinie w 1995 roku, koniecznej do zakończenia procesu chorwackich generałów, m.in. Ante Gotoviny. Problemy stwarza nadal równoległe prowadzenie śledztw i procesów sądowych dotyczących tych samych osób w różnych krajach regionu oraz posiadanie podwójnego obywatelstwa przez część podejrzanych o zbrodnie wojenne. Pozwala to oskarżonym na uniknięcie procesu poprzez ucieczkę do państw sąsiednich, które często odmawiają ich ekstradycji.
Przygotowywane przez Brammertza półroczne raporty mają istotne znaczenie dla procesu akcesji państw bałkańskich do UE, gdyż stanowią podstawę dla decyzji Rady UE i Komisji w sprawie postępów w procesie rozszerzenia. Pozytywna ocena pozwoliła już na podjęcie decyzji o ratyfikacji Porozumienia o Stabilizacji i Stowarzyszeniu z Serbią oraz otwarcie negocjacji akcesyjnych z Chorwacją w obszarze wymiaru sprawiedliwości i praw podstawowych, które ma nastąpić do końca czerwca br. W związku z planowanym na rok 2014 zakończeniem pracy Trybunału można się spodziewać w najbliższym czasie coraz większej presji społeczności międzynarodowej na państwa bałkańskie w kwestii rozwiązania pozostałych problemów, a przede wszystkim aresztowania Ratko Mladicia. <MarSz>