Analizy

Kazachstan wprowadza cło na eksport ropy dla wszystkich producentów

13 lipca kazaski rząd podwyższył cło na eksport ropy z Kazachstanu z dotychczasowej stawki zerowej do 20 USD za tonę. Oznacza to, że rząd rezygnuje z ulg udzielonych firmom naftowym na czas kryzysu gospodarczego. Z kolei rozszerzenie obowiązku płacenia cła na wszystkich producentów jest bezprecedensowym zaostrzeniem polityki wobec sektora energetycznego.
Kazachstan wprowadził cło na eksport ropy w maju 2008 roku, po czym od 1 stycznia 2009 zdecydował o wyzerowaniu stawki, aby pomóc firmom naftowym przezwyciężyć skutki spadku cen surowca. W 2008 roku cłem objęta była około połowa ropy eksportowanej przez Kazachstan. Obecna decyzja (obowiązek płacenia cła wejdzie w życie 15 sierpnia) obejmuje wszystkich producentów ropy w kraju, w tym także firmy operujące w ramach Porozumień o Rozdziale Produkcji gwarantujących m.in. stabilny reżim podatkowy i niekiedy wykluczających płacenie cła. Obowiązek płacenia cła napotkał opór ze strony największych producentów ropy m.in. konsorcjum Tengizchevroil (największy udziałowiec to Chevron – 50%), który Astana próbuje zneutralizować poprzez wywieranie presji: 15 lipca przeciwko Tengizchevroil wszczęta została sprawa karna o przekroczenie poziomu wydobycia surowca. 
Podniesienie cła oraz objęcie nim wszystkich producentów ropy świadczy o zaostrzaniu się polityki Astany wobec inwestorów zagranicznych. Kazachstan uważa, że zawarte przezeń w latach 90. porozumienia są dla niego niekorzystne i konsekwentnie dąży i będzie dążyć do ich zmiany. Mimo to Kazachstanowi nie grozi odpływ inwestycji zagranicznych, ze względu na relatywnie przyjazny klimat inwestycyjny (lepszy niż w sąsiedniej Rosji) oraz olbrzymi potencjał wzrostu wydobycia ropy. <ola>