Analizy

UE znosi wizy dla obywateli Albanii oraz BiH

8 listopada Rada UE ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych jednogłośnie podjęła decyzję o zniesieniu obowiązku posiadania wiz krótkoterminowych (na 3 miesiące) dla obywateli BiH oraz Albanii przekraczających granicę obszaru Schengen. Wejdzie ona w życie w połowie grudnia br. Jednocześnie, biorąc pod uwagę narastające obiekcje państw UE wobec znoszenia obowiązku wizowego, Komisja Europejska zapowiedziała wprowadzenie mechanizmów monitorujących dla wszystkich państw bałkańskich objętych procesem liberalizacji wizowej.
W ramach procesu liberalizacji wizowej, zainicjowanego w 2008 roku, państwa bałkańskie (oprócz Chorwacji i Kosowa) miały uzyskać zniesienie wiz po wdrożeniu surowych zaleceń zawartych w tzw. mapach drogowych. W grudniu 2009 roku zniesiono wizy dla Czarnogóry, Macedonii i Serbii. Część państw UE (m.in. Francja, Holandia, Belgia, Dania i Niemcy) uważa, że w konsekwencji tej decyzji nastąpił znaczny wzrost liczby osób starających się o azyl polityczny. Z tego względu sprzeciwiała się zniesieniu wiz dla obywateli pozostałych dwóch państw, mimo spełnienia przez nie wszystkich stawianych przez KE warunków. Decyzja ta zaszkodziłaby jednak wiarygodności polityki UE, narażając ją na zarzut stosowania różnych standardów w podejściu do poszczególnych państw regionu.
Wychodząc naprzeciw obawom państw członkowskich, KE zdecydowała się wprowadzić dwa mechanizmy monitorujące, które mają zapobiegać ewentualnym negatywnym skutkom zniesienia obowiązku wizowego. Po pierwsze KE będzie sprawdzać, czy państwa bałkańskie kontynuują proces wdrażania reform zawartych w mapie drogowej. Efekty kontroli będą publikowane w raportach (najprawdopodobniej rocznych). Ponadto KE wprowadzi mechanizm trójstronnych konsultacji (państwa bałkańskie i unijne oraz KE) w razie nagłego napływu osób ubiegających się o azyl. KE przypomniała także, że zgodnie z art. 78 Traktatu z Lizbony proces liberalizacji wizowej może być zawieszony, jeśli państwa, których dotyczy, nie przestrzegają zobowiązań. Działania KE wpisują się w ogólną tendencję do stawiania coraz wyższych wymagań krajom aspirującym do członkostwa w UE. <MarSz>