Analizy

Niemcy i Francja zablokują rozszerzenie strefy Schengen o Bułgarię i Rumunię

21 grudnia ujawniono list ministrów spraw wewnętrznych RFN Thomasa de Maiziere i Francji Brice’a Hortefeux do Komisji Europejskiej, w którym politycy zarzucają Bułgarii i Rumunii niedostateczne postępy w zwalczaniu korupcji oraz przestępczości zorganizowanej. Sceptyczna postawa Niemiec i Francji opóźni rozszerzenie strefy Schengen planowane na marzec 2011 roku.
Już we wrześniu sekretarz stanu ds. europejskich Francji Pierre Lellouche sygnalizował, że Bułgaria i Rumunia nie powinny dołączyć do strefy Schengen, zanim nie uzyskają pozytywnej oceny wdrożenia przez nie unijnego Mechanizmu Współpracy i Weryfikacji CVM w zakresie reformy wymiaru sprawiedliwości, walki z korupcją i przestępczością zorganizowaną. Kanclerz Angela Merkel wyraziła sceptycyzm wobec rozszerzenia obszaru Schengen podczas wizyty w Bułgarii i Rumunii w październiku 2010 roku. Uzależniła zgodę Niemiec na jego rozszerzenie od postępów obu krajów we wdrażaniu CVM. W liście ministrów spraw wewnętrznych Niemcy i Francja określają planowane wiosną rozszerzenie strefy Schengen jako przedwczesne. Uzależniając rozszerzenie strefy o Bułgarię i Rumunię od stopnia wdrożenia CVM, Francja i Niemcy wykraczają poza techniczne kryteria wejścia tych państw do obszaru Schengen (te zostały spełnione). Prezydent Rumunii Traian Basescu uznał powiązanie mechanizmu CVM z acquis Schengen za dyskryminujące.

Postawa Niemiec nie jest zaskoczeniem, zważywszy na rozpowszechnione obawy, że otwarcie granic może skutkować nielegalnym napływem obywateli Bułgarii i Rumunii na oficjalnie zamknięty dla nich do 2013 roku niemiecki rynek pracy. Utrzymanie kontroli granicznych jest istotne dla RFN także ze względu na wysoki priorytet bezpieczeństwa wewnętrznego i utrzymujące się zagrożenie zamachami terrorystycznymi. Najprawdopodobniej nie dojdzie do rozszerzenia strefy Schengen w marcu 2011 roku (decyzja musi być podjęta jednomyślnie przez wszystkie państwa strefy), co sprawi, że kwestia włączenia do niej Bułgarii i Rumunii stanie się przedmiotem dalszych negocjacji. Kolejne głosowanie nad rozszerzeniem strefy Schengen o te dwa kraje nastąpi zapewne podczas oceny funkcjonowania w nich CVM jesienią 2011 roku. <zawil>