Analizy

Czechy: Rząd przyjął założenia reformy emerytalnej

17 lutego centroprawicowy gabinet Petra Nečasa uzgodnił główne założenia reformy systemu emerytalnego, które obejmują m.in. wprowadzenie drugiego filaru w postaci prywatnych funduszy emerytalnych. Największe emocje na czeskiej scenie politycznej budzi sposób finansowania reformy. Rządowy projekt zakłada podwyżkę VAT, co budzi opór jednego z koalicjantów. Opozycja zarzuca rządowi, że zamierza przerzucić koszty reformy na najbiedniejszych.
Przedstawiony projekt daje pracownikom możliwość pozostania w dotychczasowym systemie gwarantowanym przez państwo lub przekazania części składki do nowo powołanych funduszy emerytalnych. W drugim przypadku pracownik przekazywałby 3% pensji na konto funduszu, zmniejszając jednocześnie o 3 punkty procentowe swoją składkę odprowadzaną do państwowego systemu emerytalnego. Taki pracownik byłby ponadto zobligowany do przekazywania z własnej kieszeni na swoje konto w prywatnym funduszu dodatkowo co najmniej 2% dochodów.
Ambicją rządu jest przeprowadzenie reformy bez konieczności zwiększania deficytu finansów publicznych. Jej koszty ma pokryć ujednolicenie stawek VAT na poziomie 20%. W przypadku większości produktów żywnościowych i lekarstw wiązałoby się to z podwojeniem obecnej stawki. Dotychczasowa, 10-procentowa stawka VAT od żywności miałaby nadal obowiązywać jedynie w odniesieniu do krótkiej listy podstawowych produktów spożywczych.
Ministerstwo Finansów szacuje, że podniesienie stawki podatku VAT spowoduje wzrost poziomu inflacji o 3%. W najbliższych tygodniach koalicja ma dyskutować o formie zrekompensowania podwyżek cen rodzinom z dziećmi, na co naciska centrowy koalicjant – partia Sprawy Publiczne (VV). Po ustaleniu wspólnego stanowiska rząd zamierza przedyskutować projekt reformy z opozycyjną socjaldemokracją, która – podobnie jak VV – chciałaby przyjąć reformę emerytalną w postaci ustawy konstytucyjnej. Najprawdopodobniej jednak ostateczny kształt reformy nie będzie w istotny sposób odbiegał od przyjętych obecnie założeń. <grosz>