Analizy

Komisja Europejska rozpoczęła procedurę karania Węgier

17 stycznia Komisja Europejska zadecydowała o uruchomieniu wobec Węgier procedury w związku z naruszeniami prawa wspólnotowego. Komisja uznała obniżenie wieku emerytalnego sędziów i prokuratorów z 70 do 62 lat za dyskryminację w zatrudnieniu ze względu na wiek, a nowe ustawy o banku centralnym i urzędzie rzecznika ds. ochrony danych osobowych za ograniczające niezależność obu instytucji. Węgry mają miesiąc na ustosunkowanie się do zarzutów Komisji. W przypadku braku uwzględniania zaleceń Komisji przez Węgry na dalszym etapie istnieje możliwość skierowania sprawy do Trybunału Sprawiedliwości UE, który może nałożyć karę finansową.
Ponadto w ubiegłym tygodniu Komisja uruchomiła kolejny etap procedury nadmiernego deficytu wobec Węgier. Formalnie kraj ten spełnił wymóg Traktatu z Maastricht maksymalnego deficytu na poziomie 3% PKB, gdyż w 2011 roku odnotował nadwyżkę finansów publicznych na poziomie 3,6% PKB. Wynik ten osiągnięto jednak dzięki jednorazowemu zabiegowi przejęcia aktywów otwartych funduszy emerytalnych, bez którego faktyczny deficyt wyniósłby około 6% PKB. Zdaniem Komisji działania Budapesztu oznaczają złamanie dotychczasowych zobowiązań ograniczania deficytu. Kolejne działania Komisji – wydanie nowych rekomendacji korekty deficytu oraz częściowe lub całkowite zamrożenie środków funduszy spójności w przypadku niewypełnienia zaleceń – musi zostać poprzedzone zgodą Rady UE.

Komentarz
  • Na obecnym etapie możliwość nałożenia konkretnych sankcji na Węgry jest perspektywą stosunkowo odległą. Ukaranie państwa członkowskiego przez Trybunał Sprawiedliwości UE za naruszanie prawa unijnego jest ostatecznym etapem trwającej kilkanaście miesięcy procedury konsultacji i wymiany stanowisk. Natomiast ewentualne nałożenie sankcji w związku z procedurą nadmiernego deficytu musi być poprzedzone wyczerpaniem wszelkich możliwości porozumienia na linii KE – Węgry, a także zgodą ze strony Rady UE.
     
  • Otwarcie kolejnego etapu procedury nadmiernego deficytu oznacza, że Węgry będą pierwszym krajem UE, wobec którego zastosowane zostaną nowe mechanizmy dyscyplinowania krajów członkowskich przewidziane w ramach obowiązujących od grudnia 2011 roku reguł zarządzania gospodarczego UE (tzw. sześciopak). Na przykładzie Węgier testowane więc będą funkcjonowanie i skuteczność nowych unijnych procedur dyscyplinowania fiskalnego krajów członkowskich. Prawdopodobnie Komisja wyda mało restrykcyjne i możliwe do realizacji dla Węgier rekomendacje korekty polityki budżetowej. Zwiększałoby to szansę zatwierdzenia takiej rekomendacji przez Radę UE, gdyż cześć państw członkowskich jest przeciwna zdecydowanej ingerencji Komisji w kształtowanie polityk fiskalnych.
     
  • Węgry już zapowiedziały możliwość ustępstw w zakresie zakwestionowanego przez Komisję Europejską ustawodawstwa. Premierowi Orbánowi zależy na porozumieniu z Komisją, ponieważ bez tego wykluczone będzie udzielenie Węgrom pożyczki przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy, o którą w obliczu pogarszającej się sytuacji finansowej zwróciły się w listopadzie ubiegłego roku. Poparcie Komisji Europejskiej jest jednym z warunków MFW, który zresztą również domaga się zmiany ustawy o banku centralnym.