Transnieft’ sfinansuje chińską ekspansję Rosniefti

11 października prezesi państwowych koncernów Rosnieft’ (największy producent i eksporter ropy w Rosji) i Transnieft’ (właściciel rosyjskiej sieci ropociągowej) – podpisali porozumienie o zasadach współfinansowania rozbudowy ropociągów wykorzystywanych przy eksporcie ropy do Chin. Dotyczy ono zwiększenia przepustowości ropociągów: Skoworodino–Mohe (fragment odnogi ropociągu Syberia Wschodnia–Ocean Spokojny – WSTO, którą rosyjska ropa eksportowana jest do Chin) z obecnych 15 do 30 mln ton w 2018 roku oraz WSTO z obecnych 50 do 58 mln ton rocznie. Pierwsza inwestycja będzie formalnie finansowana przez Transnieft’, ale de facto koszty jej realizacji poniesie Rosnieft’, uiszczając specjalną taryfę długoterminową (jej wysokość zostanie ustalona przez Federalną Służbę ds. Taryf). Z kolei rozbudowa WSTO zostanie pokryta ze środków uzyskanych przez Transnieft’ z ogólnych taryf tranzytowych.

Komentarz

• Porozumienie umożliwi realizację wcześniejszych umów rosyjsko-chińskich, w szczególności przyjętych w marcu br. porozumień międzyrządowych o zwiększeniu dostaw rosyjskiej ropy do Chin oraz kontraktów handlowych podpisanych przez Rosnieft’ i CNPC w czerwcu br. podczas Forum Ekonomicznego w Petersburgu (przewidują one dodatkowe dostawy 365 mln ton ropy w ciągu 25 lat). Systematyczne zwiększanie dostaw (15,8 mln ton w br., 17,2 mln ton w 2014, 20 mln ton w latach 2015–2017 oraz 30 mln ton rocznie w latach 2018–2030) zakłada bowiem wykorzystanie szlaku transportu (Skoworodino–Dacing), co wiąże się z koniecznością podwojenia jego przepustowości. 
• Porozumienie Transniefti i Rosniefti, przedstawiane oficjalnie jako kompromis, jest w rzeczywistości znaczącym sukcesem tej ostatniej. Koszty rozbudowy wspomnianych wyżej  ropociągów – szacowane przez Ministerstwo Energetyki na ok. 1,46 mld dolarów (wg szacunków Transniefti ok. 2,29 mld dolarów) – poniesie głównie Transnieft’. Finansowane de facto przez Rosnieft’ zwiększenie przepustowości odcinka Skoworodino–Mohe ma bowiem wynieść niecałe ok. 310 mln dolarów; koszt ten wydaje się nieznaczący, szczególnie w kontekście ponad 60 mld dolarów przedpłaty uzyskanej przez Rosnieft’ od China National Petroleum Corporation z tytułu kontraktów z czerwca br. Niewykluczone, że Rosnieft’ będzie dążyć do zastosowania powyższego schematu współfinansowania przy innych projektach dalekowschodnich (w szczególności przy planach rozbudowy infrastruktury rurociągowej, umożliwiającej dostawy ropy do zakładu petrochemicznego budowanego w okolicach Nachodki w ramach projektu Wschodniej Kompanii Petro-Chemicznej).      
• Porozumienie wskazuje, że niezależnie od zapowiadanych cięć w programach inwestycyjnych firm energetycznych oraz od ogłoszonego przez rząd planu zamrożenia taryf (ma objąć również państwowe spółki energetyczne, w tym Gazprom i Transnieft’) strategiczne projekty forsowane przez silnych graczy rosyjskiego sektora energetycznego (głównie Rosnieft’) będą realizowane. Dowodzi to także, iż komentowany szeroko w mediach spór między prezesami Rosniefti i Transniefti ma drugorzędne znaczenie w kontekście coraz wyraźniejszej w ostatnich miesiącach rosyjskiej determinacji do systematycznego wzmacniania swojej pozycji na perspektywicznym chińskim rynku naftowym; jest ona pochodną zarówno skutecznego lobbingu Rosniefti, jak i rosnącego zainteresowania ze strony partnerów chińskich.