Iskandery na granicach NATO
14 grudnia w wysokonakładowym niemieckim dzienniku Bild ukazał się materiał o rozmieszczeniu przez Rosję w obwodzie kaliningradzkim w pobliżu granicy z Polską oraz wzdłuż granicy Federacji Rosyjskiej z krajami bałtyckimi rakiet balistycznych krótkiego zasięgu 9K720 Iskander (kod NATO SS-26 Stone), mogących razić cele w odległości do 500 km. Do rozmieszczenia miało dojść w 2013 roku. Gazeta powołała się na niejawne zdjęcia satelitarne, podkreśliła także, że Iskandery mogą przenosić głowice jądrowe, a w ich zasięgu znajduje się nie tylko całe terytorium Polski, lecz teoretycznie także Berlin. Ich rozmieszczenie ma być odpowiedzią Rosji na plany budowy europejskiej tarczy antyrakietowej.
16 grudnia komentujący informację Bild rzecznik Ministerstwa Obrony Rosji gen. Igor Konaszenkow stwierdził, że Iskandery znajdują się na wyposażeniu Zachodniego Okręgu Wojskowego, a ich rejony dyslokacji nie naruszają porozumień międzynarodowych.
Komentarz
- Dyslokowana w obwodzie kaliningradzkim 152. Brygada Rakietowa (BR; Czerniachowsk) oficjalnie nie została jeszcze przezbrojona w rakiety Iskander. Jej podstawowym uzbrojeniem są rakiety starszej generacji 9K79 Toczka-U (SS-21 Scarab). Pierwsze egzemplarze Iskanderów, które można traktować jako zalążek przezbrojenia 152. BR, najprawdopodobniej trafiły do obwodu kaliningradzkiego z 26. BR (Ługa, obwód leningradzki) w 2013 roku w ramach ćwiczeń i pozostały tam. 26. BR została przezbrojona w rakiety Iskander w 2011, a w 2013 roku miała otrzymać ich zmodernizowaną wersję (m.in. z wydłużonym zasięgiem), co umożliwiałoby względnie skryte przemieszczenie części wcześniej otrzymanych Iskanderów do Czerniachowska. Zdjęcia satelitarne, na które powołuje się Bild, mogą dotyczyć ćwiczebnego wyprowadzenia rakiet znajdujących się na wyposażeniu obu brygad (152. i 26. BR wchodzą w skład Zachodniego Okręgu Wojskowego) na pozycje bojowe, do czego mogło dojść we wrześniu br.
- Iskandery wprowadzane są do uzbrojenia armii rosyjskiej od 2006 roku, w pierwszej kolejności trafiały do jednostek szkolnych. Zgodnie z założeniami Państwowego Programu Uzbrojenia na lata 2011–2020 mają w nie zostać przezbrojone wszystkie rosyjskie brygady rakietowe (10). W br. nastąpiło przyspieszenie tego procesu, a z planów budżetowych wynika, że trend w najbliższych latach zostanie utrzymany. Całkowitego przezbrojenia w rakiety Iskander należy się spodziewać najpóźniej w 2018 roku. Do grudnia 2013 roku w pełni wyposażono w Iskandery trzy brygady, z tego dwie stacjonujące w europejskiej części Rosji. Dwie kolejne brygady (w tym jedna w europejskiej części) mają je otrzymać w roku 2014. Nie wymieniono wśród nich 152. BR, jednak jej przezbrojenie – jak pozostałych brygad – należy uznać za przesądzone, niezależne od postępów rozmieszczenia w Europie elementów tarczy przeciwrakietowej.
- Kwestią otwartą pozostaje obecność w obwodzie kaliningradzkim taktycznej broni jądrowej. Wysoce prawdopodobne jest, że znajduje się ona tam od czasów sowieckich. Poufne informacje w tym względzie pochodzące od strony rosyjskiej (przekazywane m.in. zachodnim środowiskom eksperckim) mogą stanowić zarówno potwierdzenie faktu, jak i celową dezinformację.
