Wybory parlamentarne w Estonii

1 marca w wyborach parlamentarnych w Estonii zwyciężyła rządząca Partia Reform Taaviego Rõivasa. Liberalna, opowiadająca się za współpracą z UE i NATO partia obejmie 30 mandatów ze 101. Drugie miejsce – 27 mandatów – uzyskała prorosyjska Partia Centrum mera Tallina Edgara Savisaara (współpracuje z prokremlowską Jedną Rosją, nie potępia aneksji Krymu przez Rosję). Trzeci wynik uzyskała współrządząca z reformistami Partia Socjaldemokratyczna – 15 mandatów. W parlamencie ponownie znajdzie się prawicowa Ojczyzna i Res Publica – 14 mandatów, a także dwa dotąd w nim niereprezentowane ugrupowania populistyczne: Partia Wolności (8) oraz Partia Konserwatywno-Ludowa (7).

Komentarz

• Zwycięstwo rządzącej Partii Reform dowodzi, że w związku z wydarzeniami na Ukrainie to prozachodnie ugrupowanie, poświęcające dużo uwagi polityce bezpieczeństwa (wydatki na obronność na poziomie 2% PKB, ćwiczenia z udziałem wojsk sojuszniczych, dostosowanie prawa do aktualnych zagrożeń), jest dla Estończyków gwarantem stabilności państwa. Pozostanie reformistów u władzy to także sygnał dla zachodnich sojuszników Estonii, że mimo popularności prorosyjskiej opozycyjnej Partii Centrum – której lider jako jedyny spośród polityków głównego nurtu nie wspiera Ukrainy i akceptuje politykę Kremla, w tym aneksję Krymu – prozachodni kurs polityki Estonii zostanie utrzymany.
• Problematyka bezpieczeństwa i polityki wschodniej znajdowała się w tle głównej debaty, poświęconej kwestiom gospodarczym i społecznym (ożywienie gospodarki, podatki, zwiększenie wsparcia państwa dla obywateli, ułatwienia w polityce naturalizacyjnej). Wejście do parlamentu aż dwóch nowych ugrupowań, które łącznie objęły 15 mandatów oraz powiększenie się elektoratu centrystów wskazuje, że Estończycy oczekują zmian po okresie wyrzeczeń związanych z dążeniem do członkostwa w strefie euro i kryzysem gospodarczym. Potrzebę korekty polityki gospodarczej i społecznej najsilniej akcentowała Partia Centrum. Jej program koncentruje się nie tylko na wspieraniu mniejszości rosyjskojęzycznej, od lat też wypełniony jest socjalnym populizmem – np. wprowadzenie podatku progresywnego, przeciwdziałanie bezrobociu, podwyższenie płacy minimalnej do 1000 euro. Lider centrystów, Savisaar, który w Tallinie wprowadził darmową komunikację miejską, uzyskał najwyższe poparcie wśród polityków, pokonując premiera Rõivasa. Podobny program, populistyczny w aspekcie kwestii społecznych prezentowały nowe w parlamencie liberalna Partia Wolności, a także nacjonalistyczna Partia Konserwatywno-Ludowa.
• Misję tworzenia rządu otrzymał premier Rõivas. Przy utracie łącznie aż 7 mandatów przez tworzących dotychczasową koalicję reformistów i socjaldemokratów, partie te nie będą w stanie samodzielnie kontynuować rządów. Obecność dwóch nowych partii w parlamencie stwarza możliwość sformowania koalicji w różnych wariantach, jednak zawsze z udziałem trzech lub czterech ugrupowań. Wśród potencjalnych partnerów reformistów są socjaldemokraci, Ojczyzna i Res Publica oraz Partia Wolności, choć różnice programowe między nimi są duże. W związku ze skandalem po wyborach wokół usprawiedliwiającej faszyzm wypowiedzi jednego z członków Partii Konserwatywno-Ludowej, premier nie prowadzi z nią rozmów. Wykluczył też rozmowy z centrystami, rezygnując z jedynego możliwego wariantu powrotu do dwupartyjnej koalicji.

Aneks

Wyniki wyborów (frekwencja 63,7%)