Izrael wobec antysemickich wypowiedzi Ławrowa

Wypowiedź szefa rosyjskiej dyplomacji Siergieja Ławrowa, który 1 maja nazwał ukraińskiego prezydenta Wołodymyra Zełenskiego nazistą oraz sugerował żydowskie pochodzenie Hitlera, została jednoznacznie potępiona przez władze Izraela. Minister spraw zagranicznych Jair Lapid określił ją jako „niewybaczalną i oburzającą”, będącą przejawem rasizmu; do MSZ wezwano rosyjskiego ambasadora. W ostrych słowach wypowiedź potępili też m.in. premier Naftali Bennett, prezydent Icchak Herzog oraz szef Jad Waszem. Lapid i Herzog zażądali przeprosin. W odpowiedzi 3 maja rosyjskie MSZ wydało oświadczenie zawierające insynuacje na temat żydowskiej kolaboracji z Hitlerem i oskarżające Izrael, że „wspiera neonazistowski reżim w Kijowie”. 4 maja rzeczniczka MSZ FR oskarżyła „izraelskich najemników” o walkę u boku bojowników pułku Azow.

Komentarz

• Coraz ostrzejsza retoryka Rosji i zdecydowana reakcja Izraela potwierdzają szybkie pogarszanie się relacji między oboma państwami. Powodami obserwowanej od kilku tygodni ewolucji polityki Jerozolimy wobec agresji na Ukrainie są: fiasko prowadzonej przez premiera Bennetta mediacji, ujawnienie zbrodni wojennych popełnianych przez wojska rosyjskie, narastająca konfrontacja Moskwy z Zachodem oraz demonstracyjne zacieśnianie przez nią relacji z Iranem i  Hamasem.
• Do wzrostu napięć przyczynił się też szereg nieprzyjaznych kroków Rosji względem Izraela, w tym jej ostra reakcja – wezwanie izraelskiego ambasadora – na poparcie przez Jerozolimę rezolucji wykluczającej Rosję z Rady Praw Człowieka ONZ oraz publikacja w Internecie – przez powiązaną z Kremlem grupę „Rybar” – danych personalnych 20 Izraelczyków zaangażowanych w pomoc na granicy ukraińsko-polskiej (nazwano ich „najemnikami”).
• Dotychczasowa wstrzemięźliwość Izraela nie uchroniła społeczności żydowskiej w Rosji przed naciskami ze strony władz (Izrael umożliwia obecnie rosyjskim Żydom imigrację na preferencyjnych warunkach). Ponadto istnieją przesłanki świadczące o pogorszeniu warunków izraelsko-rosyjskiej koordynacji w Syrii (rosyjskie komunikaty potępiające działania Jerozolimy, odwołanie przez Moskwę rozmowy koordynacyjnej ministrów obrony).
• Przejawem zmiany polityki Izraela jest m.in. zapowiedziane przez tamtejszy resort obrony przekazanie ukraińskim służbom cywilnym hełmów i kamizelek kuloodpornych. 26 kwietnia delegacja ministerstwa wzięła udział w spotkaniu państw wspierających militarnie Ukrainę w bazie Ramstein. Według informacji prasowych rozważona zostanie możliwość przekazania Kijowowi symbolicznych dostaw sprzętu defensywnego. Ponadto odwołano paradę z okazji Dnia Zwycięstwa, tradycyjnie odbywającą się w Jerozolimie 9 maja.