Kosowo - przed ostatecznym rozwiązaniem. Proces uregulowania statusu międzynarodowego - uwarunkowania polityczne i historyczne, perspektywy rozwoju sytuacji

Wstęp

Kwestia ustalenia statusu Kosowa jest obecnie jednym z najważniejszych problemów w polityce międzynarodowej. Od 1999 roku Kosowo jest protektoratem międzynarodowym, de facto niezależnym od Serbii, powstałym w wyniku interwencji NATO, która powstrzymała krwawa pacyfikację albańskiego powstania przez siły serbskie. Rezolucja 1244 Rady Bezpieczeństwa ONZ, ustanawiająca protektorat nie wyklucza z góry żadnego rozwiązania jego statusu. Zachód, zdając sobie sprawę, że po zbrodniach z 1999 roku próba reintegracji Kosowa w ramach Serbii wywołałaby masowe powstanie albańskie, uznał, że najlepszym rozwiązaniem jest przyznanie Kosowu nadzorowanej międzynarodowo niepodległości przy jednoczesnym nadaniu mieszkającym tam Serbom bardzo szerokiej autonomii. Serbia i Rosja zdecydowanie odrzucają rozwiązanie proponowane przez Zachód. Kosowo stało się tym samym arena rywalizacji międzynarodowej o wpływy w regionie Bałkanów Zachodnich oraz kolejnym elementem wykraczającej poza wymiar regionalny rywalizacji Rosji z Zachodem. Rosja posługuje się przy tym sprawa Kosowa do stworzenia nowego modelu relacji z USA i UE. W ramach UE jest grupa państw sceptycznie lub nawet niechętnie nastawionych do niepodległości Kosowa. W efekcie dla UE kwestia Kosowa była testem możliwości utrzymania spójnej polityki zewnętrznej.

Znaczenie kwestii Kosowa wynika także z ewentualnych negatywnych konsekwencji ogłoszenia niepodległości i jej uznania przez Zachód. Z pewnością spowoduje to zdecydowane pogorszenie relacji Zachodu z Belgradem i Moskwa. Belgrad zapowiedział wprowadzenie blokady komunikacyjnej i ekonomicznej Kosowa. Ta polityka Belgradu w połączeniu z serbskimi demonstracjami w Kosowie może wywołać antyserbskie zamieszki Albańczyków oraz aktywizację partyzantki albańskiej w południowej Serbii. Niepodległość Kosowa przyczyni się także do wzmocnienia tendencji odśrodkowych regionów zamieszkiwanych przez Serbów w Bośni i w mniejszym stopniu w Czarnogórze, stwarzając poważne problemy dla procesu integracji tych krajów z UE.
Celem tej analizy jest przybliżenie kontekstu etnicznego, historycznego i społeczno-ekonomicznego kryzysu kosowskiego oraz ukazanie jego wymiarów regionalnego i globalnego.