Zmierzch naftowego Eldorado
Unia Europejska stanowi tradycyjnie najważniejszy rynek zbytu dla rosyjskiego eksportu naftowego. W okresie 2011–2014 można było zaobserwować systematyczny spadek dostaw ropy surowej do UE, przy jednoczesnym wzroście eksportu produktów ropopochodnych. Trudno jest obecnie mówić o spójnej strategii naftowej Rosji wobec UE. Ostateczny kształt rosyjskiej aktywności jest bardziej wypadkową interesów biznesowych poszczególnych firm niż efektem działań koordynowanych przez państwo.
O ile w perspektywie krótkoterminowej (do 2020 roku) negatywny trend w eksporcie ropy surowej do UE może zostać zatrzymany (co potwierdzają dane za 2015 rok), o tyle długoterminowe perspektywy rosyjskiej pozycji na unijnym rynku są pesymistyczne. Rośnie bowiem znaczenie czynników dla Rosji negatywnych, takich jak: spadek konsumpcji ropy w UE, wzrost konkurencji wśród eksporterów na unijny rynek oraz pogorszenie klimatu do współpracy Rosja–UE w kontekście antyrosyjskich sankcji czy niejasne perspektywy rozwoju sektora wydobywczego w Rosji.