Prace OSW

Cena lojalności

Stosunki Kijowa z regionami
Cena lojalności. Stosunki Kijowa z regionami

Ukraina od lat pozostaje państwem silnie scentralizowanym. Jest to rezultat wyboru dokonanego przez ukraińskie elity polityczne, które u zarania niepodległości postawiły na wytworzony w czasach Związku Radzieckiego wariant stosunków między centrum a regionami. Obrany model scentralizowanego państwa stymulował zaangażowanie regionalnych grup przemysłowo-biznesowych w rozgrywki polityczne w stolicy. Ich rozwój uzależniony był bowiem od decyzji podejmowanych w Kijowie, gdzie znajdowały się istotne z punktu widzenia ochrony interesów klanów oligarchicznych instrumenty, w tym kontroli nad budżetem czy rozdzielania państwowych preferencji dla wybranych rodzajów produkcji przemysłowej.

W efekcie regionalne grupy interesu szybko zaczęły wywierać znaczący wpływ na życie państwa, a ich duże znaczenie dla ogólnokrajowej polityki przyczyniło się do powstania alternatywnego systemu władzy na Ukrainie. Od oficjalnych (zapisanych w prawie) relacji pomiędzy poszczególnymi organami władzy ważniejsza stała się sieć nieformalnych kontaktów między przedstawicielami władz centralnych i samorządowych a miejscowymi elitami przemysłowo-biznesowymi.

Wieloletnia praktyka zarządzania poprzez nieformalne porozumienia z elitami regionalnymi, której celem było zapewnianie jak największych zysków finansowych poszczególnym grupom interesu, połączona z brakiem reform administracyjnych zwiększających skuteczność i efektywność lokalnych organów władzy, doprowadziła w roku 2014 do głębokiego kryzysu państwa. Była także jednym z czynników, który spowodował utratę kontroli nad częścią terytorium kraju.