Czeczenia między kaukaskim dżihadem, a „ukrytym” separatyzmem

Tezy

1. Czeczenia jest wciąż najbardziej niestabilną republiką rosyjskiego Kaukazu Północnego. Mimo to, trwający tam od jesieni 1999 roku otwarty konflikt zbrojny, zwany drugą wojną czeczeńską, stopniowo przygasa. Intensywność walk maleje z roku na rok, zaś osłabieni wieloletnią wojną bojownicy nie są w stanie przejąć inicjatywy i poważnie zagrozić stacjonującym w republice wojskom federalnym. Obserwowane obecnie osłabienie bojowników nie jest jednak równoznaczne z zakończeniem konfliktu. Historia tego regionu, jak również coraz bardziej napięta sytuacja w sąsiadujących z Czeczenią republikach wskazują bowiem, że stan niestabilności może tam trwać wiele lat.

2. Jeszcze kilka lat temu konflikt w Czeczenii można było scharakteryzować jako wojnę między czeczeńskimi separatystami a władzami Federacji Rosyjskiej. W ciągu ostatnich czterech-pięciu lat natura tego konfliktu uległa jednak daleko idącym zmianom. Obecnie jest on już nie tylko konfliktem rosyjsko-czeczeńskim, ale także wewnątrzczeczeńskim (między bojownikami a Czeczenami współpracującymi z Moskwą). Ma również coraz bardziej widoczne podłoże społeczne. Wyraźnej zmianie uległa ponadto ideologia bojowników, którzy walczą dziś nie pod hasłami narodowowyzwoleńczymi, lecz islamskimi.

3. Choć w ciągu ostatnich lat intensywność walk w samej Czeczenii uległa zmniejszeniu, konflikt w znacznym stopniu przeniósł się na terytoria takich republik jak Inguszetia, Dagestan i Kabardyno-Bałkaria. Oznacza to, że mamy dziś do czynienia nie tyle z konfliktem czeczeńskim, co z kaukaskim. Toczy się on między władzami a kaukaskimi (w tym również czeczeńskimi) islamistami. Celem islamistów jest "wyzwolenie" całego Kaukazu Północnego i wprowadzenie tam prawa szariatu.