Raport OSW

II wojna światowa w niemieckiej prasie - wybrane przykłady z rocznicowego roku 2005

Wprowadzenie - cel i metoda analizy
 
Dla kształtowania tożsamości historycznej każdego państwa coraz większe znaczenie będzie miało przekazywanie kolejnym pokoleniom wiedzy o przeszłości, w tym również o przyczynach, przebiegu i skutkach II wojny światowej. Wszystko wskazuje na to, że największą rolę w propagowaniu tej wiedzy odegrają media. Ze względu na coraz większy wpływ, jaki historia, a raczej sposób mówienia o niej wywiera na bieżącą politykę, również na politykę zagraniczną Polski, zaistniała potrzeba przeanalizowania publikacji, które w rocznicowym roku 2005 ukazały się na łamach prasy niemieckiej.

Celem niniejszej analizy jest pokazanie sposobu prezentowania przez niemiecką prasę wydarzeń rocznicowych na przykładzie trzech najważniejszych: wyzwolenia obozu w Auschwitz, nalotów na Drezno oraz zakończenia II wojny światowej. Analiza obejmuje przede wszystkim artykuły, które ukazały się w okresie od stycznia do maja 2005 roku w opiniotwórczych dziennikach, takich jak: Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), Süddeutsche Zeitung (SZ), Die Welt oraz w bulwarowym Bild, a także w tygodnikach opinii: Der Spiegel, Die Zeit, Stern. Korzystano również z wielu innych źródeł prasowych udostępnionych w serwisach z mediów zagranicznych polskiego MSZ. Wszystkie monitorowane tytuły prasy niemieckiej bardzo dużo miejsca poświęciły wydarzeniom II wojny światowej. Artykuły ukazywały się zarówno na eksponowanych stronach gazet, jak i w specjalnie tworzonych dodatkach i cyklach. Od stycznia do maja 2005 roku we wszystkich numerach tygodników i prawie w każdym wydaniu gazet codziennych publikowano teksty dotyczące historii współczesnej. Czasem były to tylko recenzje polecanych lektur, a czasem kilka tekstów opisowych i komentarzy - nawet w jednym wydaniu dziennika. Dla przykładu, w tygodniku Die Zeit ukazało się w tym okresie ok. 100, a w dzienniku FAZ ponad 300 tekstów o tematyce związanej z II wojną światową.