Raport OSW

Wyzwania migracyjne w państwach wschodniego sąsiedztwa Unii Europejskiej

W ostatnich latach zarówno w Polsce, jak i w całej Europie problematyka migracji międzynarodowych przekształciła się z zagadnienia zajmujacego waska grupę analityków i urzędników w sferę zainteresowania szerokich kręgów społecznych i ważny element polityki państwa. Wzrosło znaczenie migracji jako przedmiotu debaty publicznej. Wynika to z pojawienia się odmiennych od dotychczasowych wyzwań migracyjnych, wymagajacych przeprowadzenia nowych badań i dokonania zmian w polityce rządów. W wymiarze globalnym zwiększyła się ogólna liczba migrantów (wed.ug Departamentu Ludności ONZ obecnie na świecie jest ich około 200 mln - jeszcze w 1980 roku było ich dwa razy mniej), wzrosło uczestnictwo kobiet w procesach migracyjnych, a imigracja zarobkowa stała się trwałym elementem krajowych rynków pracy. Stale postępuje też proces skupiania się migrantów w kilku najbardziej rozwiniętych rejonach globu. W Europie migracja stała się kluczowym zagadnieniem debaty społecznej w świetle coraz ostrzej rysujacych się trudności z integracją migrantów, jak też pogłębiajacego się kryzysu demograficznego.

W ramach Unii Europejskiej można zaobserwować tendencję do coraz gęębszego umiędzynarodowienia problematyki migracyjnej, co wymaga zmiany dotychczasowych narodowych koncepcji polityki migracyjnej. Polska dotychczas nie wypracowała zwartej koncepcji własnej polityki migracyjnej. Masowa migracja zarobkowa osób młodych, kryzys demograficzny, powiększajace się luki na rynku pracy zmuszają jednak do pilnego zajęcia się tym problemem.

Obszar Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego charakteryzuje się własna specyfiką migracyjną. Z racji ostatnich dwóch fal rozszerzenia Unii Europejskiej obszar ten coraz silniej uczestniczy w wymianie migracyjnej z krajami UE. W tej sytuacji Unia Europejska zapewne będzie uważniej obserwować przepływy migracyjne na obszarze byłego ZSRR. Niniejsza publikację należy traktować jako analizę dążącą właśnie do rozpoznania oraz usystematyzowania głównych trendów migracyjnych występujących we wschodnim sąsiedztwie UE. Opracowanie zawiera zarówno analizy poświęcone tendencjom ogólnym, jak też sytuacji migracyjnej poszczególnych państw obszaru.

(...)