Oś Pekin–Moskwa

Zawiązanie asymetrycznego sojuszu przez Rosję i Chiny to efekt długotrwałego i przebiegającego w niejednostajnym tempie procesu budowy wzajemnych relacji, który rozpoczął się krótko po rozpadzie Związku Radzieckiego. Wynikał on z potrzeby uregulowania kontaktów dwustronnych (m.in. rozwiązania sporów granicznych, ustalenia stref wpływów we wspólnym sąsiedztwie), globalnych wyzwań strategicznych, a przede wszystkim poczucia strukturalnego konfliktu ze Stanami Zjednoczonymi.

Oś Pekin–Moskwa stanowi jednak nie tylko sojusz dwóch państw, lecz zwłaszcza przymierze dwóch autorytarnych reżimów, które definiują rację stanu w kategoriach maksymalizacji swoich szans przetrwania i w związku z tym dążą do rewizji obecnego ładu światowego. Zarówno Kreml, jak i Zhongnanhai widzą w otoczeniu międzynarodowym główne źródło zagrożeń dla politycznej stabilności swoich rządów. Łączy je więc wspólny interes polegający na ukształtowaniu takiego porządku globalnego, który stwarzałby maksymalnie sprzyjające warunki dla ich dalszego istnienia. Trwałym spoiwem ich sojuszu jest również obawa przed Zachodem i jego ideologicznym wpływem na własne społeczeństwa. Z punktu widzenia rosyjskich i chińskich elit egzystencjalne zagrożenie stanowi zatem nie konkretna polityka USA czy Unii Europejskiej, ale samo istnienie demokratycznej alternatywy dla autorytarnego systemu rządów.