Drugi rok wojny

Drugi rok wojny nie doprowadził do znaczących zwrotów w sytuacji militarnej. W końcu maja 2023 roku armii rosyjskiej udało się – po dziesięciu miesiącach walk – zająć Bachmut. W kolejnych czterech inicjatywę przejęły Siły Zbrojne Ukrainy, które 4 czerwca przystąpiły do długo oczekiwanej kontrofensywy, zmierzającej do przerwania lądowego połączenia Rosji z Krymem. Zakończyła się ona jednak niepowodzeniem. Obrona rosyjska okazała się silniejsza, niż zakładano, a dostawy uzbrojenia z Zachodu – niewystarczające i opóźnione. Okres pomiędzy październikiem 2023 a lutym 2024 roku cechował się przejęciem inicjatywy przez Rosję i przejściem sił ukraińskich do defensywy. Symbolicznym końcem tej fazy było ostateczne wycofanie się obrońców z Awdijiwki 19 lutego 2024 roku.

„Drugi rok wojny w analizach Ośrodka Studiów Wschodnich” to zbiór 195 tekstów opublikowanych między 24 lutego 2023 a 20 lutego 2024 roku. Większość z nich szczegółowo opisuje sytuację na froncie oraz dynamikę polityczną na Ukrainie i w Rosji. Uzupełniają go analizy pokazujące otoczenie społeczne i gospodarcze w obu krajach, politykę Zachodu wobec wojny oraz sytuację bezpieczeństwa europejskiego. Zebrane materiały dają kompleksowy obraz trwającej inwazji i sytuacji politycznej wokół niej.

Swoją szansę na wojenny sukces Moskwa upatruje głównie w słabości Zachodu. Ukraina wciąż jednak może zakończyć tę wojnę zwycięstwem rozumianym jako obronienie niepodległości, choć być może w granicach innych niż w 1991 roku. Ale może ją również przegrać, jeżeli Zachód zawiedzie. Jego potencjał jest wielokrotnie większy od rosyjskiego, lecz potencjał to jedna rzecz, a wola polityczna, aby go użyć – druga. Kreml demonstruje, że taką wolę posiada, i systematycznie z niej korzysta. Zachód, a przynajmniej jego newralgiczna część, zdaje się zaś pozostawać w stanie strategicznej iluzji, jakby nie chciał zdać sobie sprawy ze stawki tej wojny.