Bułgaria: Rząd podzielony w sprawie projektu budowy elektrowni atomowej w Belene

5 kwietnia bułgarska Państwowa Kompania Energetyczna oraz rosyjska spółka Atomstrojeksport podpisały memorandum wstrzymujące na trzy miesiące prace nad elektrownią atomową w Belene, a także niejawny aneks do kontraktu z 2008 roku na budowę elektrowni. Doprowadziło to do politycznego skandalu w Bułgarii oraz otwartego konfliktu wewnątrz centroprawicowego gabinetu Bojki Borisowa. Podziały w rządzie wpłyną niekorzystnie na pozycję negocjacyjną Sofii w dalszych rozmowach na temat realizacji inwestycji z Moskwą.

Podpisane memorandum przewiduje wstrzymanie prac i przeprowadzenie dodatkowych analiz bezpieczeństwa nuklearnego projektowanej elektrowni. Strona bułgarska zaczęła się tego domagać bezpośrednio po awarii reaktorów atomowych w Japonii. Obie spółki zawarły też kolejny (dwunasty) aneks do kontraktu na budowę elektrowni ze stycznia 2008 roku. Interpretacja aneksu stała się przedmiotem burzliwego sporu w bułgarskim rządzie. Zdaniem ministra energetyki, nie kryjącego sceptycyzmu co do racjonalności inwestycji w Belene, aneks de facto przesądza o jej realizacji, gdyż zobowiązuje Bułgarię doprecyzować warunki kontraktu do początku czerwca br. (między stronami od dwóch lat toczy się spór dotyczący ostatecznej wartości kontraktu). Premier i większość członków gabinetu podkreślają natomiast, że dokumenty są dla strony bułgarskiej korzystne, dając jej czas na ukończenie negocjacji i pozwalając uniknąć kar wynikających z opóźnienia w realizacji inwestycji. Minister zdymisjonował szefa Państwowej Kompanii Energetycznej, w odpowiedzi na co premier odsunął ministra od prowadzenia rozmów o Belene.

Przebieg powyższego sporu pokazał, że rząd bułgarski – pomimo poważnego oporu części ministrów – nadal popiera realizację inwestycji. Podziały w gabinecie będą jednak utrudniać Sofii kontynuowanie twardych negocjacji z Moskwą, dotyczących minimalizacji kosztów budowy elektrowni. Niewykluczone, że negocjacje te będą nadal się opóźniać, gdyż dopiero 12 kwietnia Sofia podpisała kontrakt z bankiem HSBC na przygotowanie ekspertyzy opłacalności projektu. <dab>