Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia powstał w 1990 r. jako jednostka budżetowa administracji publicznej. Jego utworzenie było odpowiedzią na potrzeby demokratycznej Polski w zakresie analizy procesów w Związku Sowieckim, a następnie w państwach powstałych po jego rozpadzie. Obecnie obszar zainteresowań OSW obejmuje Rosję, Europę Wschodnią i Środkową, Kaukaz i Azję Centralną, Bałkany, Niemcy, państwa bałtyckie i nordyckie, Chiny, Turcję i Izrael. Sektorowo badamy również m.in. politykę energetyczną w Unii Europejskiej, połączenia transportowe, handlowe i cyfrowe w Europie Środkowej, a także kwestie bezpieczeństwa europejskiego.
OSW stał się państwową osobą prawną na mocy ustawy z 15 lipca 2011 r. Jego główne zadania to:
- przygotowywanie analiz, ekspertyz i studiów prognostycznych;
- opracowywanie oraz udostępnianie organom władzy publicznej RP informacji o istotnych wydarzeniach i procesach politycznych, społecznych i gospodarczych w otoczeniu międzynarodowym Polski;
- inspirowanie, organizowanie i prowadzenie badań dotyczących państw i regionów, którymi zajmuje się OSW;
- upowszechnianie wiedzy o stanie i tendencjach zmian sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej oraz o rozwoju stosunków międzynarodowych na obszarach zainteresowań Ośrodka;
- promocja polskiej myśli analitycznej za granicą.
Podstawowa działalność OSW finansowana jest w całości ze środków publicznych na mocy corocznej decyzji Sejmu RP. Ośrodek na stałe zatrudnia ponad 40 analityków i zachowuje w swojej pracy niezależność. Jego dyrektora powołuje Prezes Rady Ministrów spośród kandydatów przedstawionych przez siedmioosobową Radę OSW.
