Odwołanie ministra środowiska RFN – kanclerz Angela Merkel przechodzi do ofensywy

16 maja prezydent Niemiec Joachim Gauck na wniosek kanclerz Angeli Merkel odwołał Norberta Röttgena (CDU) ze stanowiska ministra środowiska RFN. Pretekstem dymisji Röttgena, szefa CDU w Nadrenii Północnej-Westfalii, była jego nieudana kampania wyborcza i porażka chadecji w wyborach do parlamentu 13 maja (CDU uzyskała w nich najgorszy wynik w historii wyborów w tym landzie). Wywołało to krytykę ze strony wielu prominentnych polityków CDU i CSU, którzy publicznie domagali się dymisji ministra. Röttgen uchodził za jednego z najbliższych współpracowników kanclerz Merkel, a nawet jej potencjalnego następcę. Nowym szefem kluczowego obecnie w RFN resortu środowiska zostanie Peter Altmaier (CDU), sekretarz frakcji CDU/CSU w Bundestagu. Altmaier nie zajmował się dotąd energetyką. W latach 2005–2009 był sekretarzem parlamentarnym w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Altmaier uchodzi za zaufanego człowieka Angeli Merkel i sumiennego urzędnika, który cieszy się szacunkiem chadeków.
 

• Tak nagłe i ostentacyjne odwołanie ministra (dotąd politycy ustępowali dobrowolnie) zdarzyło się po raz pierwszy od czasu objęcia przez Angelę Merkel urzędu kanclerza RFN. Tryb dymisji świadczy o całkowitej utracie zaufania kanclerz, która obarczyła Röttgena odpowiedzialnością nie tylko za niepowodzenie chadecji w Nadrenii Północnej-Westfalii (polityk ogłosił wybory w tym landzie plebiscytem poparcia polityki finansowej kanclerz Merkel, co wywołało zarzut nielojalności), ale także za błędy w realizacji kluczowego projektu obecnego rządu – transformacji energetycznej (Energiewende), czyli przestawienia gospodarki niemieckiej na odnawialne źródła energii.
   
• Nasilająca się krytyka sposobu przeprowadzania transformacji energetycznej (m.in. brak postępów w rozbudowie sieci przesyłowych i wysokie koszty szybkiego tempa rezygnacji z energetyki atomowej) oraz coraz częstsze postulaty poprawy koordynacji działań (obecnie za Energiewende odpowiada w różnym stopniu kilka resortów) sprawiły, że kanclerz postanowiła sama przejąć kontrolę nad tym wielkim projektem. Na stanowisku ministra środowiska potrzebuje zatem lojalnego i sprawnego współpracownika, który bez własnych ambicji politycznych zajmie się wprowadzaniem niezbędnych reform i będzie się cieszył poparciem innych polityków chadeckich oraz władz krajów związkowych.
   
• Zdecydowany krok kanclerz Merkel jest również demonstracją jej silnej pozycji w partii oraz rządzie i ma na celu konsolidację szeregów chadecji (wybory do Bundestagu odbędą się jesienią 2013 roku). Pozycja chadecji jest nadal stosunkowo silna. Od wielu miesięcy wyprzedza ona w badaniach popularności SPD, która nie jest w stanie zdobyć powyżej 30% poparcia i nie ma jednego silnego lidera. Po ostatnich wyborach lokalnych wzrasta co prawda popularność szefowej SPD w Nadrenii Północnej-Westfalii Hannelore Kraft, która jednak odżegnuje się od kandydowania na kanclerza RFN. CDU oraz jej koalicjant FDP tracą władzę w kolejnych landach i aby mieć szansę na wygraną w wyborach na poziomie federalnym, kanclerz Merkel musi zrealizować dwa główne zadania rządu – zażegnanie kryzysu w strefie euro oraz przeprowadzenie transformacji energetycznej w RFN.