Nowy rząd Rosji – stabilność i kontynuacja

18 maja premier Dmitrij Miedwiediew przedstawił prezydentowi Władimirowi Putinowi proponowany skład nowego rządu Federacji Rosyjskiej. Doszło w nim do ograniczonych zmian strukturalnych (m.in. rozdzielono ministerstwo nauki i edukacji na resort oświaty i resort nauki i szkolnictwa wyższego) i personalnych. Na swoich stanowiskach pozostać mają m.in. szefowie kluczowych resortów: ministrowie gospodarki, finansów, spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych, sprawiedliwości, obrony, przemysłu i handlu, energetyki. Zmiany zaszły m.in. na stanowiskach ministrów rolnictwa, zasobów naturalnych, sytuacji nadzwyczajnych, budownictwa i łączności.

Komentarz

• Brak zasadniczych zmian strukturalno-personalnych wskazuje na wolę kontynuacji głównych kierunków dotychczasowej polityki wewnętrznej i zagranicznej. Będzie ona nadal określana przez Kreml (rząd pełni w Rosji funkcje techniczno-zarządcze), a dobór członków rządu – wykonawców tej polityki – opiera się nie na ich ciężarze politycznym, ale umiejętności sprawnego wykonywania wytycznych prezydenta.
• Przygotowywanie pełnej listy kandydatów na ministrów zajęło dość dużo czasu (Miedwiediew został ponownie zatwierdzony jako premier 8 maja), co może świadczyć o rywalizacji o niektóre stanowiska, zwłaszcza dające nadzór nad dochodowymi sferami gospodarki. Na uwagę zasługuje m.in. fakt, że stanowisko ministra rolnictwa (nadzorującego branżę zarabiającą na rosyjskich kontrsankcjach spożywczych) objąć ma Dmitrij Patruszew, syn sekretarza Rady Bezpieczeństwa, jednego z kluczowych przedstawicieli struktur siłowych. Tym samym należy się spodziewać przejęcia przynajmniej częściowej kontroli nad przepływami finansowymi w rolnictwie przez klan powiązany ze strukturami siłowymi, kosztem dotychczasowych beneficjentów – rodziny byłego ministra Aleksandra Tkaczowa.
• Propozycja połączenia w osobie Antona Siłuanowa stanowiska ministra finansów i pierwszego wicepremiera odpowiedzialnego za politykę ekonomiczną (w miejsce Igora Szuwałowa, który odchodzi z rządu) świadczy o docenieniu jego lojalności i dotychczasowych działań gwarantujących dyscyplinę budżetową w okresie kryzysu gospodarczego i stagnacji. Pomimo licznych narzędzi wpływu, jakie uzyska on dzięki tak wysokiemu stanowisku, rolą Siłuanowa będzie przede wszystkim restrykcyjny nadzór nad stabilnością finansów publicznych niezależnie od wyzwań finansowych, jakie może rodzić realizacja politycznych priorytetów Kremla w sferze społeczno-ekonomicznej.
• Mimo braku zmiany na stanowisku ministra energetyki (pozostał nim Aleksandr Nowak) nie można wykluczyć zmian w zarządzaniu sferą energetyczną. Stanowisko stracił bowiem odpowiedzialny za nadzór nad tą dziedziną wicepremier Arkadij Dworkowicz, pozostający od lat w konflikcie z szefem Rosniefti Igorem Sieczinem (ujawniło się to m.in. przy okazji prywatyzacji Baszniefti, a ofiarą konfliktu stał się wówczas minister gospodarki Aleksiej Ulukajew), a na jego miejsce zaproponowano kompromisową kandydaturę Dmitrija Kozaka. Nigdy dotychczas nie zajmował się on tą problematyką, lecz cieszy się od lat szczególnym zaufaniem prezydenta. Najpewniej oznacza to decyzję o odsunięciu premiera Miedwiediewa i bloku ekonomicznego rządu od wpływu na decyzje w tej sferze.
• Wielkim przegranym nowego rozdania okazał się Aleksiej Kudrin, były minister finansów i obecny szef pozarządowego Komitetu Inicjatyw Obywatelskich, uważany za czołowego przedstawiciela „liberalnej” części rosyjskiego establishmentu. Nie zaproponowano mu stanowiska ani w rządzie, ani w Administracji Prezydenta, gdzie miałby wpływ na wytyczanie strategicznych kierunków polityki społeczno-gospodarczej. Ma on zostać nowym szefem Izby Obrachunkowej (odpowiednik NIK), co da mu jedynie kompetencje kontrolno-nadzorcze – których faktyczny zakres będzie odgórnie określany przez Kreml – bez realnego wpływu na politykę państwa. 

Aneks. Skład rządu