Prace OSW

Ćwierćwiecze niepodległej Ukrainy

Wymiary transformacji
Ćwierćwiecze niepodległej Ukrainy

24 sierpnia 1991 roku Rada Najwyższa Ukraińskiej SRR proklamowała niepodległość, a 1 grudnia naród ratyfikował ją w referendum. Pokojowy sposób powstania, posiadanie niekwestionowanego terytorium oraz uformowanej administracji cywilnej było ogromnym atutem nowego państwa. Jednak „ciemną stroną” tych atutów były fundamentalne słabości: republiki sowieckie były częściami ZSRR, nie miały więc centralnych ogniw struktur państwa (w tym sztabu generalnego, banku emisyjnego oraz większości resortów).

Po niemal ćwierćwieczu pokojowego budownictwa przerwanego w 2014 roku wybuchem wojny Ukraina jest wprawdzie państwem słabym, ale ugruntowanym wewnętrznie i międzynarodowo, zdolnym do oparcia się agresji zbrojnej i aktywnie poszukującym swego miejsca w świecie. Największym sukcesem kraju było wychowanie nowego pokolenia „urodzonych obywateli Ukrainy”, największą porażką – dramatyczne załamanie demograficzne o skutkach, których nie da się już odwrócić, a także, charakterystyczna również dla innych państw postsowieckich, pauperyzacja niższych warstw społeczeństwa.

Opracowanie to nie jest historią niepodległej Ukrainy, lecz próbą przedstawienia podstawowych mechanizmów transformacji republiki sowieckiej w niepodległe, demokratyczne państwo o gospodarce rynkowej, skupia się więc przede wszystkim na problematyce wewnętrznej.