Raport OSW

Szklanka do połowy pełna

W poszukiwaniu nowych źródeł rozwoju gospodarczego Europy Środkowej
Szklanka do połowy pełna
Źródło
OSW / Midjourney

Dwudziesta rocznica przystąpienia państw Europy Środkowej do UE powinna stanowić okazję nie tylko do świętowania sukcesu gospodarczego regionu, lecz także do refleksji nad nachodzącymi wyzwaniami rozwojowymi. Ostatnie dwie dekady niewątpliwie przyniosły wielki triumf ekonomiczny. Tempo wzrostu gospodarczego było stosunkowo wysokie, postępowała konwergencja, rozwijał się handel zagraniczny, utrzymywał się znaczny napływ inwestycji zagranicznych, a bezrobocie spadło do bardzo niskiego poziomu. Co więcej, przemiany te zachodziły przy zachowaniu równowagi finansów publicznych. Ten pozytywny obraz zaburza jednak fakt, że w wielu krajach regionu proces konwergencji wyraźnie spowolnił w ostatnich latach – choć również sama UE zatraciła dynamikę wzrostu. W świetle rysujących się na horyzoncie poważnych zagrożeń, takich jak zakłócenia łańcuchów dostaw, kryzys demograficzny i agresywna polityka Rosji wobec Zachodu, Europa Środkowa nie może polegać wyłącznie na dotychczasowej pozycji jedynie podwykonawcy dla zagranicznych korporacji. Należy wyciągnąć wnioski z błędów popełnionych przez państwa południa UE, które w pewnym momencie swojego rozwoju wpadły w pułapkę problemów strukturalnych, a w efekcie utkwiły w długotrwałej stagnacji gospodarczej.

W niniejszym raporcie autorzy analizują pozycję gospodarczą Europy Środkowej w Unii i główne wyzwania rozwojowe stojące przed regionem. Ponadto proponują działania na rzecz usprawnienia modelu gospodarczego w takich obszarach jak negocjacje wieloletnich ram finansowych UE, wzmocnienie jednolitego rynku, tworzenie unijnej polityki przemysłowej oraz rozwój infrastruktury.