Krajobraz po kryzysie

Ukraiński sektor bankowy w latach 2014–2016 został dotknięty największym w dotychczasowej historii kryzysem. W ciągu tych trzech lat doszło m.in. do upadku prawie połowy banków dysponujących 30% aktywów całego sektora, łączny deficyt działalności banków wyniósł 11,8 mld USD (przy wartości aktywów 45,7 mld USD na koniec 2016 roku), a kapitał banków w hrywnach obniżył się prawie o połowę.Tak głęboki kryzys był nie tylko efektem załamania gospodarczego pogłębionego wojną z Rosją (w tym okupacją Krymu oraz utratą kontroli nad częścią Donbasu) i kryzysem wewnątrzpolitycznym (m.in. rewolucją godności), ale przede wszystkim istniejącą już wcześniej dysfunkcjonalnością sektora i patologicznymi praktykami związanymi z tzw. Bankowością oligarchiczną. W wielu przypadkach banki nie zajmowały się klasyczną działalnością finansową, lecz były wykorzystywane przez właścicieli jako instrumenty do pozyskiwania środków dla prowadzenia innych własnych interesów. Ponadto niektóre banki okazały się de facto piramidami finansowymi.

Można szacować, że straty dla państwa i klientów w sektorze bankowym w latach 2014–2016 roku przekroczyły 20 mld USD (23% PKB w 2016 roku). Władzom ukraińskim – dzięki znacznemu wsparciu i pod dużą presją zewnętrzną Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Unii Europejskiej i innych państw zachodnich – udało się ustabilizować sytuację w sektorze i powstrzymać tendencje spadkowe. Wprowadzono istotne zmiany prawne regulujące funkcjonowanie sektora bankowego, oczyszczono go z niewypłacalnych podmiotów oraz wzmocniono i poprawiono kondycję finansową istniejących banków poprzez restrukturyzację i dokapitalizowanie. Pomimo ustabilizowania sytuacji na rynku bankowym jest zbyt wcześnie, by uznać, że program reform został zakończony i osiągnął pełny sukces.